شخصیت و شخصیت‌پردازی در داستان‌های اکرم عثمان

نویسندگان

DOI::

https://doi.org/10.69892/jawzjanan.2025.68

کلمات کلیدی:

اکرم عثمان, داستان‌نویسی, شخصیت, شخصیت پردازی, عناصر داستان

چکیده

اکرم عثمان، یکی از داستان‌نویسان مشهور افغانستان است که با نوشتن داستان‌هایش با زبان عامیانه، به غنامندی ادبیات کشور ما افزوده است. در این تحقیق، انواع شخصیت در داستان‌های اکرم عثمان، به­نام «مرداره قول اس» مورد بررسی قرار گرفته است. موصوف با توصیف صحنه‌ها و شخصیت‌ها به­صورت مستقیم و غیرمستقیم و به شیوۀ گفتگو میان کرکترها، شخصیت‌های داستان‌های خود را برای خوانندگان به معرفی گرفته است. هدف این تحقیق شناسایی انواع شخصیت در داستان‌های اکرم عثمان می‌باشد. طوری­که محتوای داستان‌های موصوف ایجاب می‌کرد، جهت ارائه معلومات پیرامون ابعاد مختلف داستان و داستان‌نویسی و بررسی داستان‌های اکرم عثمان، به کتب و مقالات علمی در رابطه مراجعه گردد، بناءً روش تحقیق بر مبنای جمع‌آوری اطلاعات کتاب‌خانه­ای بوده و داده‌ها با رویکرد توصیفی- تحلیلی بررسی شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که شخصیت در داستان‌های اکرم عثمان شامل شخصیت فردی، شخصیت ایستا، شخصیت پویا، شخصیت تیپیک یا نوعی، شخصیت قراردادی، شخصیت ساده، شخصیت جامع و شخصیت‌های عادی بوده، درکل به انواع شخصیت در داستان‌های موصوف پرداخته شده است.

بیوگرافی نویسنده

فوزیه ولی‌زاده، پوهنتون بغلان

پوهنوال، دیپارتمنت ادبیات فارسی­دری، پوهنځی ادبیات و علوم بشری، پوهنتون بغلان، پلخمری، افغانستان.

مراجع

احمدی‌پور اناری، زهره؛ غنچه‌پور، موسی و مظفری‌نژاد راوری، مریم. (1400). بررسی پیرنگ، شخصیت‌پردازی و زاویه دید در زندگی‌نامۀ خودنوشت «آن سال‌ها». کاوش‌نامه زبان و ادبیات فارسی, 22(48), 139-164. doi: 10.29252/kavosh.2020.14496.2825

انوشه، حسن و همکاران. (۱۳۸۱). فرهنگ‌نامه‌ی ادبی فارسی (گزیده‌ی اصطلاحات، مضامین و موضوعات ادب فارسی). چاپ دوم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

براهنی، رضا. (۱۳۶۸). قصه¬نویسی. چاپ چهارم، تهران: البرز.

چیت‌سازی، الهه. (۱۳۹۵). «شخصیت و شیوه‌های شخصیت‌پردازی در شش رمان نوجوان (محمد رضا یوسفی)». گردهم‌آیی بین‌المللی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی دانشگاه گیلان، دوره‌ی برگزاری (۱۱)، ۳۶۸- ۳۹۸.

دادوری، المیرا. (۱۳۸۲). ریخت‌شناسی داستان کوتاه. نشریه پژوهش‌ زبان‌های خارجی. 8(۱۵)، ۳۱- ۴۷.

ذوالفقاری، حسن. (1388). طبقه‌بندی قصّه/داستانهای سنتّی فارسی(نقد و بررسی، شکل‌شناسی و گونه‌شناسی داستانهای فارسی). جستارهای نوین ادبی، 42(3)، 23-45.

doi: 10.22067/jls.v42i3.4194

سخاورز، بشیر. (۱۳۸۴). طرزی و سراج‌الاخبار. تهران: عرفان.

سلامت باویل، لطیفه. (1397). شخصیت‌پردازی در مجموعه داستان «کاش کسی جایی منتظرم باشد» اثر آناگاوالدا نویسندۀ معاصر فرانسوی. فصل‌نامۀ بین المللی علمی تخصصی مطالعات زبان فارسی، ISC، 1(1)، 61-77.

شمیسا، سیروس. (۱۳۸۷). انواع ادبی. چاپ سوم، تهران: میترا.

عثمان، محمد اکرم. (۱۳۹۰). مرداره قول اس ( مجموعه داستان‌ها ). چاپ سوم. کابل: کاروان.

گودرزی نژاد، آسیه. (1388). شخصیت‌پردازی در رمان «چراغ ها را من خاموش می کنم» اثر زویا پیرزاد. بهارستان سخن (ادبیات فارسی)، 5(14)، 155-172.

SID. https://sid.ir/paper/168347/fa

مسیحا، فواد. (۲۲/5/۱۳۹۵). اکرم عثمان از «کوچه ما» رفت. (آخرین بازید: ۲۰/۲/۱۴۰۴) قابل دسترس در .(https://www.bbc.com

میرصادقی، جمال. (۱۳۹۴الف). ادبیات داستانی. چاپ هفتم. تهران: سخن.

میرصادقی، جمال. (۱۳۹۴ب). عناصر داستان. چاپ نهم. تهران: سخن.

ولی‌زاده، فوزیه. (۱۳۹۳). بررسی سبک نثر معاصر داستانی (۱۳۳۰- ۱۳۵۰). بغلان: پوهنتون بغلان.

یونسی، ابراهیم. ( ۱۳۴۱). هنر داستان نویسی. تهران: امیرکبیر.

##submission.downloads##

چاپ شده

2025-12-24