بابا رحیم مشرب غزللریده تصوفی غایه‌لر

نویسندگان

DOI::

https://doi.org/10.69892/jawzjanan.2024.47

کلمات کلیدی:

الٰهی سېوگی, بابا رحیم مشرب, تصوفی غایه, ترک‌دنیاچیلیک, غزل, فقرفنا

چکیده

اوشبو علمي-‌ تحقیقي مقاله‌ اولوغ متصوف بابا رحیم مشر‌ب‌نینگ غزللرید‌گی تصوفي غایه‌لر تحلیلی‌گه مۉلجللنگن. شاعرنینگ غزللریدگی الٰهی محبت و روحی اویغانیش، دنیا و اونینگ کمالاتید‌گی اۉرین، اۉزینی تَنیش و الٰهی سېوگیگه اېریشیش، صبر و تقوا، وحدت و بیرلیک، خلقچیلیک غایه‌لری کبی تصوفی غایه‌لر شعري مثاللر بیلن ایضاحلنگن. ‌مذکور موضوعلرنینگ زمان طلبیگه کۉره شعري مثاللر اساسیده تیل استادلری و اۉزبېک تیلی و ادبیاتی محصللریگه یاریتیب بېریش، مقاله‌نینگ تحقیقی مسأله‌سینی تشکیل اېته‌دی. مشرب‌نینگ تصوف‌ ترقّیاتیگه قۉشگن حصه‌سی محصللرگه ایضاحلب بېریلدی. بو موضوع‌نینگ یازیلیش هدفی، اولوغ شاعرنینگ غزللریده اوچره‌یدیگن الٰهی محبت، روحی اویغانیش، اۉزینی تَنیش، صبر و تقوا و الٰهی سېوگی کبی تصوفی غایه‌لرنی ایضاحلب بېریب، تیل اۉقووچیلرینی اونینگ یېتتی شهر عشق‌ وادیسینی باسیب اۉتیش جریانیده چېککن عذابلری و فناگه اېریشیشگه نسبتاً بۉلگن اشتیاقیلری بیلن تَنیشتیریش اېدی. بونده‌ی موضوعرلرنی یاریتیش البته، اۉزبېک تیلی اۉقووچیلری، تیل متخصصلری و تیل مشتاقلری اوچون کتّه اهمیت‌گه اېگه. بو مقاله بابا رحیم مشرب تصوفی قره‌شلریگه عاید تورلی خیل علمي اثرلر، مونوگرافلر و مقاله‌لردن فایده‌له‌نیلگن. نتیجه‌لر شونی تأکیدله‌یدی ‌که، اولوغ بابامیزنینگ غزللری و ادبي میراثی اۉزبېک تصوف ادبیاتی‌نینگ ترقیاتی اوچون سلماقلی اۉرین اېگلله‌یدی. چون، اونینگ غزللری تصوف‌نینگ اېنگ عالي غایه‌لرینی بدیعي شکلده یاریتگن نایاب میراثی بۉلیب، اولر نه‌ فقط اۉز دوریده؛ بلکه‌ بوگونگی کونده‌ هم انسانیت‌نینگ روحي و معنوي ترقیاتیده مهم‌ اهمیت کسب اېته‌دی. اونینگ ایجادی کۉنگیل و روح اۉرته‌سیدگی اویغونلیکنی تاپیشگه اینتیلگن هر بیر اۉقووچی اوچون بې‌بها منبع بۉلیب قاله‌دی.

بیوگرافی نویسنده

ذبیح‌ الله دانشیار، پوهنتون جوزجان

پوهنمل، اۉزبېک تیلی و ادبیاتی بۉلیمی، اجتماعی بیلیملر بیلیم اویی، جوزجان بیلیم یورتی، شبرغان، افغانستان.

مراجع

Abdurahmonov, M. (2009). Markaziy Osiyo tasavvuf shoirlari: Boborahim Mashrab. London: Oksford bilim yurti jurnali.

Bajiyev, D. (2007). Boborahim Mashrab va uning she’riyati. Toshkent: Ma’rifat nashriyoti.

Hakimov, A. (2012). O‘zbek tasavvuf adabiyoti va Mashrab. Toshkent: Akademiya nashriyoti.

Jumaniyozov, L. (2016). Boborahim Mashrabning tasavvufiy adabiyotga qo‘shgan hissasi. Toshkent: O‘zbekiston nashriyoti.

Mashrab, B. R. (2015). Mashrab g‘azallari. Toshkent: Sharq nashriyoti.

Mirzayev, Z. (2010). Tasavvufiy g‘oyalar va o‘zbek adabiyoti. Toshkent: Sharq nashriyoti.

Rahmonov, M. (2015). Boborahim Mashrab va uning tasavvufiy dunyosi. Toshkent: Sharq adabiyoti.

Rasulov, A. (2003). Tasavvuf adabiyoti va Mashrab. Toshkent: Adabiyot va san’at nashriyoti.

Sodiqov, A. (2014). Mashrab va tasavvuf falsafasi. Toshkent: Fan va texnologiya.

##submission.downloads##

چاپ شده

2025-03-30