نگاهی بر نقش گوهرشادبیگم در حکومت شاهرخ میرزا
DOI::
https://doi.org/10.69892/jawzjanan.2024.22کلمات کلیدی:
تیموریان, سیاست, شاهرخ, فرهنگ, گوهرشاد, هنرچکیده
دورهی تیموریان هرات یکی از مهمترین دورهها در تاریخ افغانستان میباشد. در این دوره بزرگترین تمدن اسلامی احیاء گردیده بود. شکوفایی فرهنگی این عصر به تلاش، هنردوستی و فرهنگپروری گوهرشادبیگم و شوهر وی شاهرخ میرزا ارتباط داشت. گوهرشادبیگم برعلاوهی خدمات فرهنگی، در عرصهی سیاست و ادارهی امور دولت نیز سهم شایسته داشت. هدف عمدهی این تحقیق را دانستن نقش گوهرشادبیگم در عرصهی سیاسی و فرهنگی دولت شاهرخ میرزا و انعکاس آن برای شایقین علم تاریخ تشکیل میدهد. به منظور رسیدن به این هدف با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، کتب تاریخی معتبر مؤرخان مورد مطالعه قرار گرفته و بعد از تحلیل، موضوعات مرتبط درج مقالهی علمی هذا گردید. در نهایت یافتههای این تحقیق شامل نکات ذیل میباشد: دورهی حکومت شاهرخ میرزا از لحاظ پیشرفت فرهنگ و تمدن اسلامی، عصر طلایی به حساب میآمد، که در ایجاد و گسترش این تمدن گوهرشادبیگم نقش اساسی داشته و در این راه تلاش و کوشش زیاد به خرچ داده است. این زن تاریخساز در سیاست نیز وارد بوده، در امور کشورداری فعالانه سهم میگرفت. از تحقیق هذا میتوان چنین نتیجه گرفت، که گوهرشادبیگم در عرصههای سیاسی و فرهنگی حکومت شاهرخ میرزا فعالانه نقش داشته است. گوهرشادبیگم در قسمت عمرانات علاقهی خاص داشته و بناءهای تاریخی زیادی را از خود به یادگار گذاشته است، که امروز به عنوان بزرگترین میراث تاریخی، باعث افتخار کشور ما میباشد.
مراجع
افضلی، محمد اسلم. (۱۳۸۹). هرات در عهد تیموریان. هرات: انتشارات احراری.
بوات، لوسین. (۱۳۸۴). تاریخ مغل. تهران: انتشارات سازمان.
جعفری، میرحسین. (۱۳۸۸). تیموریان و ترکمنان. تهران: انتشارات دانشگاهی اصفهان.
حصاری، عبدالباقی. (۱۳۹۴). تاریخ افغانستان.کابل: مطبعه¬ی کابل.
سیستم معلوماتی گردشگری افغانستان. (۱۳۹۶). منار های مصلی هرات. (آخرین بازدید: ۱/۱۰/ ۱۴۰۲)، قابل دسترس در: https://atis.af
صفا، ذبیح الله. (۱۳۸۳). تاریخ ادبیات در ایران. جلد چهارم، تهران: انتشارات رامین.
طبیبی، عبدالحکیم. (۱۳۶۸). تاریخ هرات در عصر تیموریان. تهران: انتشارات هیرمند.
عثمانی، عصمت اله. (۱۳۹۲). باستان شناسی عمومی و افغانستان. کابل: انتشارات لاجورد.
غبار، میر غلام محمد. (۱۳۶۶). افغانستان در مسیر تاریخ. کابل: مرکز نشر انقلاب با همکاری جمهوری.
غفرانی، علی، گوهری، مصطفی و دیگران. (۱۳۹۴). نقش زنان در منازعات سیاسی دوره ی تیموری. فصلنامه ی علمی– پژوهشی تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، شماره ۱۹، صفحات، ۹۹- ۱۲۰.
کارگر، عبدالله. (۱۳۸۷). سیمای زن در عهد تیموریان. کابل: انتشارات الازهر.
مستربلیط. (۱۴۰۱). مسجدگوهرشاد. (آخرین بازدید: ۱۳/۱۰/۱۴۰۲)، قابل دسترس در: https://mrbilit.com
محمدی، لیلا. (۱۳۹۹). بررسی عملکرد و مشارکت گوهرشادبیگم در ساختار سیاسی امپراتوری تیموری. فصلنامه ی پژواک زنان در تاریخ، شماره ی ۱، صفحات، ۹۷- ۱۱۲.
میرخواند، محمد بن سید برهان¬الدین خاوندشاه. (۱۳۳۹). روضه الصفا. تهران: پیروز.
ویکی¬پیدیا. (۲۰۱۹). گوهرشادبیگم. (آخرین بازدید: ۱/۱۰/۱۴۰۲)، قابل دسترس در https//fa.m.wikipedia.org.
ویکی پیدیا. (۱۳۹۳). گوهرشاد، قدیمی ترین مسجد شیعه در مشهد/ نمود معماری اسلامی در این بنا پس از ۶۰۰ سال. (آخرین بازدید: ۱/۱۰/ ۱۴۰۲)، قابل دسترس در: http: //khorasan.iqna.ir/.fa.
هروی، سلطانی. (۱۳۹۷). مسجد گوهرشاد هرات. (آخرین بازدید: ۲/ ۱۰/ ۱۴۰۲)، قابل دسترس در: https://afghantravel.af .