پول‌های مجازی و مالیات آنها
DOI::
https://doi.org/10.69892/jawzjanan.2024.12کلمات کلیدی:
بلاک چین, بیت‌کوین, پول‌های مجازی, فرار مالیات, فناوریچکیده
رشد و توسعه فناوری‌های مالی در دهه‌های اخیر تأثیرات متفاوتی بر نظام مالی و پولی کشورها و نظام مالی بین‌المللی داشته است. محصولات و خدمات مبتنی بر فناوری‌های مالی علاوه بر تسهیل و افزایش کیفیت و سرعت در مبادلات مالی جهانی، بر عدم کنترول دولت‌ها بر نظام مالی جهانی نیز اثر گذاشته است. مهم‌ترین مصداق آن که طی چند سال اخیر رشد فراگیری داشته و در حال حرکت است، پول‌های مجازی است. شناخت ماهیت این نوع پول‌ها و به ویژه چگونگی دریافت مالیات از مبادلات آنها با ابهاماتی همراه است. این مقاله در پی بررسی مفهوم و ماهیت پول‌های مجازی و چگونگی اخذ مالیات آنها است. با بهره‌گیری از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری داده‌ها به شیوه کتابخانه‌ای به این نتیجه رسیدیم که پول‌های مجازی، پولی است که در فضای مجازی و بدون مقام ناظر و پشتوانه قانونی نظیر پول‌های اسکناس، ایجاد شده و بنابر دلایلی از جمله غیرمتمرکز بودن و سرعت و کارایی بالای آنها مورد استقبال اکثر کشورها قرار گرفته و از سوی دیگر، نظر به دلایلی مثل مصرف بالای انرژی، خطر پولشویی، فرار مالیات و کاهش تسلط دولت‌ها بر برخی از نقل‌وانتقالات مالی بین‌المللی با مواضع متناقض بعضی از کشورها مواجه شده است. برای اخذ مالیات از این پول‌ها نیز نظام مالی پیشرفته و مجهز با تکنالوژی و همچنین ارتباط نزدیک با سیستم‌های پولی و مالی جهانی نیاز بوده و برای کشورهای که فاقد چنین امکانات اند، وصول مالیات از آنها مشکل است.
مراجع
القرآن الکریم
ابراهیمی، سید نصرالله؛ محمودی، امیررضا و میر بالاجوردی، سیده مهشید. (1401). بررسی تطبیقی سیاست کیفری انتشار اطلاعات نادرست در رسانه های مجازی. فصلنامه علمی آموزه های فقه و حقوق جزاء، 1(1)، 1-20. https://sanad.iau.ir/journal/jcld/Article/692452?jid=692452. Doi:10.30495/jcld.2022.692452.
ارزدیجیتال. (بی‌تا). آخرین وضعیت قانون گذاری ارزهای دیجیتال در افغانستان. بازيابی در جدی 20, 1403، از ارزدیجیتال: https://arzdigital.com/regulation/af/
اسپوتنیک افغانستان. (2022, اگست 29). بستن ارز رمزی از سوی طالبان/ درک نادرست، بازدارنده ای اسلامی یا جلوگیری از پولشویی؟. بازيابی در جنوری 9, 2025، از اسپوتنیک افغانستان: https://sputnik.af/20220829
العین فارسی. (2022, اگست 26). افغانستان خرید و فروش ارزهای دیجیتال را ممنوع کرد. بازيابی در جنوری 9, 2025، از العین فارسی: https://alainpersian.com/article/taliban-bitcoin-cryptocurrency-ban
امیرشکاری، نیما و لطیفی، زهرا. (1397). ارزهای دیجیتال و نظام مالیاتی؛ فرصت ها، چالش ها و استراتژی ها. هشتمین همایش سالانه بانکداری الکترونیک و نظام های پراخت، (ص. 1-30). تهران. بازیابی از https://civilica.com/doc/843004
ایندیپندنت فارسی. (1403, جدی 6). ممنوعیت ارز دیجیتال در افغانستان؛ اعضای ... بازيابی در جدی 20, 1403، از ایندیپندنت فارسی: https://www.independentpersian.com/node/411805
بانک مرکزی عراق. (2023، نومبر 13). ملخص تقرير تقييم مخاطر غسل الأموال وتمويل الإرهاب المرتبطة بـ الأصول الافتراضية ومزودي خدمات الأصول الافتراضية. بازیابی از البنک المرکزی العراقی: https://cbi.iq/news/view/2467
پویا، عید محمد. (1400). بررسی رمزارزها و درک مصرف کننده ها از آنها. تهران: دانشگاه خوارزمی.
رهبر، فرهاد. و میرزاوند، فضل الله. (1387). پولشویی و روش‌های مقابله با آن. تهران: مجد.
سیلیک, آ. (1400, حوت 25). رونق رمزارز در افغانستان؛ آیا پول دیجیتال راه حلی برای بحران بانکی فراهم کرده است؟. بازيابی در جدی 20, 1403، از بی بی سی فارسی: https://www.bbc.com/persian/business-60750947
شاملو، باقر و خلیلی پاچی، عارف. (1399). چالش ها حقوقی- اقتصادی ارزهای مجازی برای نظام های سیاسی در پرتو نظریه جایگزینی. فصلنامه رهیافت های سیاسی و بین المللی، 12(1 «پیاپی 63»)، 125-152. Doi:10.29252/piaj.2020.100631
صفری, رضا. (1399, حوت 30). بررسی فرصت‌ها و تهدیدهای ارزهای دیجیتال در افغانستان. بازيابی در جدی 20, 1403، از روزنامه اطلاعات روز: https://www.etilaatroz.com/120432/investigating-opportunities-and-threats-of-digital-currencies-in-afghanistan/
صفری, رضا. (1400, حمل 3). ارزهای دیجیتال؛ بررسی فرصت‌ها و تهدیدهای آن در افغانستان (۲). بازيابی در جدی 20, 1403، از روزنامه اطلاعات روز: https://www.etilaatroz.com/120587/digital-currencies-investigating-opportunities-and-threats-in-afghanistan-2/
عبداله میلانی، مهنوش و اکبرپور روشن، نرگس. (1391). فرار مالیاتی ناشی از اقتصاد غیررسمی در ایران. پژوهشنامه مالیات، 20(13)، 141-168. بازیابی از http://taxjournal.ir/article-1-71-fa.html
قوامی پور سرشکه، محدثه و محمودی، امیررضا. (1401). چالش های حقوقی ارزهای دیجیتال با رویکردی بر بزه پولشویی. فصلنامه مطالعات حقوقی فضای مجازی، 1(3)، 38-52. Doi:10.30495/CYBERLAW.2022.696726
کدخدایی، عباسعلی و نوروزپور، حسام. (1399). چالش ارزهای مجازی در مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم با تأکید بر اقدامات و توصیه‌های کارگروه ویژه اقدام مالی (FATF). فصلنامه علمی مجله حقوقی بین المللی، 37(62)، 7-29. Doi:10.22066/cilamag.2019.101998.1647
گروهی از مؤلفین. (1398). شناخت مفاهیم، شیوه سرمایه گذاری و کسب درآمد از ارزهای دیجیتال. تهران: نبض دانش.
محمد، كريمة حسن محمد. (2019، دسمبر). إطار مقترح للقیاس والافصاح المحاسبی والضریبی للعملات الرقمیة، کلیة التجارة. 165-192. Doi:10.21608/abj.2019.126552
منصور شطا، منصور علی. (2022). العملات الافتراضية المشفرة وأثرها على مستقبل المعاملات (الواقع وآفاق المستقبل). الجزءالأول 3/3(37)، 1776-1867.
مهدوی، احسان و یگان آب‌کنار، محمد. (11/6/1397). ارز مجازی: قانونگذاری در کشورهای مختلف و پیشنهادها برای ایران. مجلس شورای اسلامی، مرکز پژوهش های، تهران. بازیابی از https://sid.ir/paper/791248
Baer, K. et al. (2023, July 5). Taxing Cryptocurrencies. IMF Working Papers 2023, 144. Doi:10.5089/9798400246586.001.A001
Consumer Advisory. (2014, August). Risks to consumers posed by virtual currencies. Consumer Financial Protection Bureau, 1-6.
Marian, O. (2013, September). Are Cryptocurrncies Super Tax Havens? Michigan Law Review First Impressions, 112, 38-48. Retrieved from https://repository.law.umich.edu/mlr_fi/vol112/iss1/2
Marian, O. (2016, September 2). KRİPTO PARA BİRİMİ ÜSTÜN VERGİ CENNETİ Mİ? (IS CRYPTOGRAPHIC CURRENCY AN OUTSTANDING TAX HEAVEN?). (S. P. Keleş, Ed.) İÜHFM C.(LXXIV"74"), 919-930. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/292469
Simmons, R. (2018, September 26). The Regulation of Virtual Currencies. Retrieved from https://www.imf.org: https://www.imf.org/-/media/Files/News/Seminars/2018/LFS201
